کودکان خجالتی با کمک بازی درمانی و استفاده از اسباب بازی های مناسب به‌تدریج اصلاح می‌شوند و روابط اجتماعی آنها بهبود می‌یابد تعدادی از‌این اسباب‌بازی‌ها عبارت‌اند از…
ممکن است یک کودک پیش دبستانی وقتی افراد ناآشنا با او صحبت می کنند، تمایل به صحبت نداشته باشد. او ممکن است در پشت پدر یا مادر پنهان شود یا از شرکت در بازی های گروهی اجتناب کند. اخلاق کودکان نسبت به یکدیگر متفاوت است. بعضی از آنها نسبت به بقیه خجالتی ترند و این فقط بخشی از خلق و خوی آنها است. بنابراین برای توصیف این کودکان بهتر است به جای لغت خجالتی از دیر گرم استفاده کنیم چرا که برچسب زدن به کودک به عنوان خجالتی می تواند به این احساس در وی منجر شود که دارای مشکلی است. در حالی که هرگز اینگونه نیست بلکه این یک خلق و خوی منحصر به فرد است که با کمک بازی و اسباب بازی های مناسب به سادگی اصلاح پذیر است.
بنابراین ما در این مقاله از «ماتی لوس» قصد داریم به معرفی اسباب بازی هایی بپردازیم که می تواند برای اصلاح این خلق و خوی در کودکان مفید واقع شود.
ضرورت اصلاح کودکان خجالتی
لازم است بدانید که کمرویی همیشه با گذشت زمان از بین نمی رود، اما کودکان می توانند با برخورداری از تربیت صحیح و استفاده از اسباب بازی های مناسب یاد بگیرند که با دیگران تعامل صحیح داشته باشند و خجالت را کنار بگذارند و در نتیجه ی این امر اعتماد به نفس و احساس راحتی بیشتری داشته باشند. در غیر این صورت یک کودک در مدرسه ممکن است در کلاس از پاسخ دادن به سوالات معلم یا همکلاس های خود امتناع بورزد یا در دوست یابی با مشکل روبرو شود. همچنین ترجیح دهد به تنهایی بنشیند و بازی دیگران را تماشا کند و از انجام کارهای جدید اجتناب کند.
در این حالت کودک شما صدمه زیادی به لحاظ رشد عاطفی و پرورش صحیح خواهد دید. در حالی که خجالتی بودن مشکل نیست بلکه فقط یک خصوصیت اخلاقی است که ضرورت دارد اصلاح شود .
اسباب بازی مناسب جهت اصلاح کودکان خجالتی
به عقیده ی روانشناسان بهترین راه حل ممکن برای حل خلق و خوی خجالتی بودن کودکان بهره‌مندی از اسباب بازی ها و انواع بازی های مناسب است. چرا که انتقال این خلق و خوی رفتاری به بزرگسالی می تواند مشکلات زیادی را برای کودکان به همراه داشته باشد. تعدادی از این اسباب بازی ها عبارت‌اند از:
افزایش اعتماد به نفس کودکان با اسباب بازی
یکی از مهمترین دلایلی که کودکان خجالتی و کمرو هستند عدم وجود اعتماد به نفس در آنها است. به همین دلیل استفاده این کودکان از اسباب بازی های که موجب ارتقای اعتماد به نفس در آنها می‌شود یکی از بهترین راهکارها محسوب می شود.
اسباب بازی های زیادی به صورت اختصاصی برای تحقق این هدف ساخته شده اند اما بهترین نمونه های آنها اسباب بازی های ساختنی مثل انواع بریک، آجره وغیره هستند.
کودک هنگام استفاده از این اسباب بازی ها همواره در صدد ساخت یک وسیله یا ابزار است وی پس از تلاش مکرر در نهایت موفق به ساخت یک سازه می شود. تکرار این بازی به صورت ناخودآگاه موجب افزایش اعتماد به نفس در آنها می شود هر چند که اگر عمل بازی کردن کودکان و توانایی آنها به هنگام استفاده از این اسباب بازی ها مورد تشویق بزرگترها، مربیان، والدین و یا همسالان قرار گیرد ایجاد اعتماد به نفس در آنها افزایش خواهد یافت.
بیشتر بخوانید:
شبیه سازی موقعیت های واقعی برای کودکان کم رو با اسباب بازی
به عقیده روانشناسان یکی از عوامل مهمی که موجب می‌شود کودکان خجالتی و کمرو پرورش یابند کم قرار گرفتن آنها در موقعیت های مختلف است. به همین جهت آنها به هنگام قرار گرفتن در موقعیت ها و شرایط جدید دچار استرس و هراس هیجانی می شوند.
تنها راهکار ممکن برای حل این مشکل شبیه سازی موقعیت های مختلف و شرایط های موجود در جامعه در قالب بازی برای آنها است. تعدادی از اسباب بازی ها نه تنها می‌توانند محقق این هدف باشند بلکه فواید بی شمار دیگری برای کودکان دارند که مبحث ما در این مقاله نیست. اسباب بازی هایی که برای ساخت آنها از مشاغل مختلف الهام گرفته شده است و موجب می شود که کودک قرار گرفتن در موقعیت های مختلف را تجربه کند از این نوع اسباب بازی ها می باشند. اسباب بازی هایی مثل: انواع ست پزشکی، شیرینی فروشی، ست سوپر مارکت و غیره.
تکرار این دست بازی ها توسط کودک و تمرین آن شرایطی را فراهم می کند که آنها به هنگام برخورد با موقعیت های واقعی دچار استرس نشده و خجالت و کمرویی را کنار بگذارند. بزرگسالان می توانند کودکان را در انجام این بازی همراهی کنند. هرچند لازم به ذکر است که انجام دادن این بازی با همسالان می‌تواند بیشتر در روحیه کودکان تاثیر گذار بوده و از خجالتی بودن آنها جلوگیری کند.
در فروشگاه اسباب بازی ماتی لوس
ترغیب کودکان به برقراری ارتباط با کمک اسباب بازی ها
برخی از روانشناسان علت خجالتی بودن کودکان را عدم تمایل آنها به برقراری ارتباط می دانند. به عبارتی اغلب کودکان خجالتی از ارتباط برقرار کردن با دیگران می ترسند. تنها راهکار ممکن برای غلبه بر این معضل فراهم نمودن شرایطی است که آنها تشویق به ارتباط برقرار کردن با دیگران شوند. برای این منظور استفاده از اسباب بازی هایی که ماهیت آنها به گونه ای است که نیازمند داشتن همبازی می باشد بهترین گزینه است. چرا که استفاده از این اسباب بازی ها کودک را مجبور به برقراری ارتباط با دیگران می کند.
به عنوان نمونه کودک به هنگام بازی با اسباب بازی هایی همچون؛ انواع کارت بازی و برد گیم ها مجبور به ارتباط برقرار کردن با همبازی خود می شود. بزرگترها نیز می تواند در این امر کودکان را همراهی کند اما بهتر است انتخاب همبازی توسط کودکان انجام شود. اینگونه کودکان تمایل بیشتری به قرار کردن ارتباط با همبازی خود دارند.
ترغیب کودکان کم رو برای حضور در جمع
یکی از عواملی مهم در رشد خلق و خوی خجالتی بودن در کودکان عدم رغبت آنها جهت شرکت کردن در جمع و یا گروهای مختلف است. چنانچه این خصلت در کودکان اصلاح نشود به سنین بالاتر نیر انتقال می یابد و می تواند ضررهای جبران ناپذیری را برای آنها به همراه داشته باشد. این امر در حالی رخ می دهد که این مشکل به کمک اسباب بازی های مشارکتی به سادگی قابل حل است. به خاطر اهمیت بالای این موضوع اسباب بازی های مشارکتی زیادی طراحی و تولید شده اند. اسباب بازی هایی همچون انواع بازی های فکری، پازل ها و برخی از اسباب بازی های حرکتی و ورزشی از این نوع هستند.
به عنوان نمونه کودک به هنگام بازی با اسباب بازیی همچون؛ انواع منچ و یا بازی های فکری چند نفره برای شرکت در روند بازی مجبور به حضور در جمع و مشارکت با دیگران در بازی است. تکرار این امر نوعی تمرین در مشارکت است. با انجام این بازی به طور مداوم کودک می تواند توانایی لازم را جهت مشارکت و حضور در جمع های مختلف کسب کند.
تقویت توانایی ارتباط برقرار کردن در کودکان
کودکان خجالتی نمی توانند به راحتی با دیگران صحبت کنند. نه اینکه توانایی صحبت کردن نداشته باشند بلکه آنها به اندازه ی کافی توانایی گفتار دارند اما از بازخورد صحبت کردن و عکس العمل دیگران می ترسند. به همین جهت است بهتر است با کمک اسباب بازی ها شرایط فرو ریختن ترس کودکان را فراهم کنید. اسباب بازی های زیادی برای این منظور ساخته شده اند.
یکی از بهترین نمونه های آن عروسک های نمایشی است چرا که ماهیت ساخت آنها بر اساس تکلم هرچه بیشتر کودکان با یکدیگر است. بنابراین بهتر است کودکان نیز در انجام بازی با عروسک های نمایشی نقش ایفا کنند. اگر آنها در ابتدا از انجام این کار امتناع ورزیدند آنها را تحت فشار قرار ندهید. بهتر است ابتدا نحوه ی بازی با این عروسکها را به آنها نشان دهید. سپس با اجرای چند نمایش کوتاه برای آنها شرایطی فراهم کنید که خود کودکان متقاضی ایفای نقش شوند. آنها به هنگام بازی با این عروسکها مجبور به طراحی دیالوگ ها و صحبت کردن به صورت ناخودآگاه با همبازی خود هستند. تکرار این بازی ترس کودکان خجالتی، از صحبت کردن با دیگران را از بین میبرد.
تحریک بچه های خجالتی به داستان سرایی
داستان سرایی و خلق و سناریوهای مختلف به کودکان کمک می‌کند تا اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند و خجالتی بودن را کنار بگذارند. برای تحقق این امر می توانید برای کودکان اسباب بازی های را خریداری کنید که امکان خلق سناریو و داستان‌های مختلف را به آنها می دهد.
اسباب بازی هایی همچون؛ انواع فیگورها می تواند گزینه مناسبی برای این امر باشد. بهتر است پس از مدتی سرگرم شدن کودکان با این اسباب بازی ها از آنها بخواهید داستان بازی را که در ذهن خود خلق کرده اند و با آن سرگرم شده اند را برای شما توضیح دهند و یا از آنها بخواهید نام عروسک خود را به شما بگویند و یا دیگر پرسش هایی در این زمینه از کودکان بپرسید. اینگونه آنها را به داستان سرایی تحریک کرده و مانع از خجالتی شدن آنها می شوید. همچنین کودکان در صورت داشتن خلق و خوی خجالتی به وسیله این دست بازی ها و تحریک آنها به داستان سرایی به خوبی اصلاح می شوند.
تشویق کودکان به حفظ شعر و بازگو کردن آن
کودکان را ترغیب کنید که شعر حفظ کرده و آن را برای شما بازگو کنند در ابتدا به آنها کمک کنید که در محیط های آشنا و در جمع دوستانی که با آنها احساس راحتی میکنند شعری را حفظ کرده‌اند بازگو کنند. سپس آنها را مورد تشویق قرار داده و کم کم آنها را ترغیب به بازگو کردن شعرها در میان جمع های بزرگتر کنید. برای ترغیب کودکان جهت انجام این کار میتوانید از اسباب بازی هایی همچون؛ انواع میکروفون و اسباب بازی های موزیکال بهره ببرید کودکان هنگام حفظ شعر و بازگو کردن آن با کمک این اسباب بازی ها احساس بهتری داشته و در این امر موفق تر عمل می کنند. انجام این بازی و فراهم کردن شرایط تکرار این بازی برای کودکان نه تنها جنبه آموزشی دارد بلکه به آنها کمک می‌کند که با اعتماد به نفس بیشتری در میان جمع حضور یافته و ایفای نقش کنند و در میان جمع های مختلف استرس نداشته و احساس راحتی کنند.
کاهش استرس در کودکان
تحقیقات ثابت کرده است که علت اصلی خجالتی بودن اغلب کودکان اضطراب و استرس بیش از حدی است که گاهی به صورت ذاتی در آنها وجود دارد و یا به دلیل وجود الگوهای رفتاری غلط در آنها ایجاد شده است اما آنچه که اهمیت دارد این موضوع است که قرار گرفتن کودکان در معرض بازی‌هایی که استرس و اضطراب را از آنها دور می کند می تواند کمک شایانی به حل معضل خجالتی بودن آنها بکند به عنوان مثال کودک با کمک اسلایم ها یا انواع خمیر بازی این امکان را دارد که ساعت‌ها به دور از هرگونه استرسی سرگرم و مشغول بازی شود. همین امر در طولانی مدت در به آنها کمک می کند که از اضطراب و استرس های مخرب و اغلب بدون دلیل دور بمانند و به تدریج آن را فراموش کنند.
بیشتر بخوانید:
کودکان خجالتی را تحت فشار نگذارید!
لطفا اصراری بر تغییر خلق و خوی سریع کودکان خجالتی نداشته باشید. به عبارت ساده‌تر هرگز آنها را تحت فشار قرار ندهید زیرا انجام این کار نه تنها کمکی به آنها نمی‌کند بلکه اوضاع را وخیم تر خواهد کرد. به همین جهت پیشنهاد اغلب کارشناسان علوم تربیتی کودکان این است که با در اختیار نهادن اسباب بازی ها و انجام برخی از بازی ها که موجب کاهش خلق و خوی خجالتی بودن در کودکان می شود. شرایط را برای تغییر آنها فراهم کنید تا به تدریج این اتفاق در وجود آنها رخ دهد نه با اصرار!
هنگامی که می خواهید برای کودک خجالتی خود اسباب بازی بخرید، این سوالات را از خود بپرسید؛
- آیا این اسباب بازی فرزندم را برای ساعات طولانی مشغول به بازی می کند؟ کودکان خجالتی ممکن است تمایل به بازی با دوستان خود نشان ندهند و بخواهند در گوشه ای از خانه به تنهایی و در خلوت خود به بازی مشغول شوند. این مسئله مشکل ساز نیست، اما بهتر است به این نکته توجه کنید که آیا در عدم حضور افراد در کنارش هم کودک شما اسباب بازی دارد که او را درگیر کند. این بازی ها می توانند شامل دومینو، لگو و بریک ها و ساختنی باشند. کودک می تواند در آرامش با دوستانش در گوشه ای بنشینند و با کمک یک دیگر بلوک ها را در کنار هم قرار دهند و سازه ی نهایی را بسازند. همچنین دومینو می تواند بسیار سرگرم کننده و در عین حال بازی پویایی باشد. هیجانی که کودک در این بازی احساس می کند سبب کمک به تسهیل بروز احساسات می شود.
- آیا این وسیله اعتماد به نفس فرزندم را تقویت می کند؟ ممکن است یکی از دلایل خجالتی بودن کودک شما کمبود اعتماد به نفس در او باشد. اسباب بازی او باید به گونه ای باشد تا این ضعف را در او برطرف و باعث اعتماد به نفس و تقویت آن شود. یکی از اسباب بازی هایی که به خوبی این هدف را میسر می کند پازل ها هستند. همچنین بازی های دیجیتال و ویدئوگیم ها هم می توانند بسیار کمک کننده و مناسب باشند. نکته ای که در این بازی های برای کودک وجود دارد احساس پیروزی و به دست آوردن یک موفقیت بعد از پشت سر گذاشتن تلاش و زحمات است. همچنین در صورتی که پازل از سختی نسبی برخوردار باشد این احساس موفقیت بیشتر می شود و احساس رضایت کودک از به پایان رساندن پازل بیشتر خواهد بود.
در فروشگاه اسباب بازی ماتی لوس
- آیا این اسباب بازی دارای محتوای مفید و آموزنده است؟ تقریبا همه بر این موضوع اتفاق نظر دارند که بازی های آموزشی و آموزنده برای کودکان، صرف نظر از شخصیتی که دارند مفید است. هنگامی که فرزند شما در رفتارها و تعاملات اجتماعی نسبت به سایر هم سن و سالانش تفاوت هایی دارد، بهتر است با خرید اسباب بازی هایی که دارای محتوای ارزشمند و آموزنده هستند، برای آنان فرصت مناسبی بیافرینید.
- آیا این اسباب بازی توانایی های حرکتی فرزندم را تقویت می کند و از نظر جسمی او را درگیر می نماید؟ اگرچه فرزند خجالتی شما نسبت به سایر کودکان وقت کم تری با دوستان و هم کلاسی هایش می گذارند، به یاد داشته باشید که از فعالیت های جسمی و بازی هایی که پر جنب و جوش هستند غافل نماند. همچنین بازی باید بینایی، شنوایی و دستگاه حرکتی ان ها را درگیر کند و بسیار پویا باشد. در این صورت می توان آن اسباب بازی را مناسب و بازی را برای کودکان خجالتی خود مفید دانست.
آیا بازی یا اسباب بازی مذکور افق های ذهنی فرزندم را گسترش می دهد؟ اسباب بازی ها و بازی ها وسیله ای هستند که کودکان می توانند توسط آن ها دنیای خلاقانه و رویایی خود را بسازند. همچنین آنان از طریق بازی ها راه های جدید فکر کردن را می آموزند و به روش هایی نو و حیرت آور اندیشیدن را می آزمایند. برخی بازی ها این امکان را به آنان می دهند که بدون این که دنیای امن و آرامش بخش خود را ترک کنند، وارد قلمرویی نو و دنیایی کشف ناشده شوند و با ماجراجویی های مختلف این دنیا را زیباتر و رویایی تر کنند. یکی از بازی هایی که این اجازه را به فرزند شما می دهد، کار دستی و کارهای هنزی است. کودکان با استفاده از تکه های کاغذ رنگی، قیچی و چسب می توانند دنیای جذابی را خلق کنند و در آن به بازی و حتی زندگی بپردازند.
یکی دیگر از جنبه های مثبت کاردستی برای کودک خجالتی این است که می تواند برای انجام این فعالیت ها هم گروهی بیابد و در سکوت کنار یک دیگر به خلق یک کاردستی زیبا بپردازند.
خمیربازی از سایر اسباب بازی هایی است که به کودک اجازه ی ایجاد تغییر در دنیای پیرامونش را می دهد و این تغییر ایجاد کردن باعث اعتماد به نفس و پرورش ارتباطات اجتماعی او می شود.