تاثیر جادویی حل پازل بر عملکرد مغز انسان

حل پازل علاوه بر سرگرم کننده بودن، یک تمرین واقعی ذهنی به شمار می آید. این بازی ها قابلیت انجام به صورت انفرادی و دسته جمعی را خواهند داشت. به همین جهت می توانید از آن به عنوان بازی های دسته جمعی و سرگرم کننده ی خانوادگی استفاده کنید. بازی هایی که امروزه با هجوم ناگهانی تکنولوژی و بازی های کامپیوتری کمبود آن به شدت در زندگی افراد و کانون خانواده احساس می شود.
پازل میتواند فوق العاده در پرورش مغز افراد به خصوص در سنین کودکی و نوجوانی تاثیر گذار باشد. به همین جهت ما در مجموعه‌ی « ماتی لوس» تصمیم گرفتیم تا در این محتوا به تاثیر شگفت انگیز حل پازل بر عملکرد مغز بپردازیم.
پس لطفا ما را تا پایان مطلب همراهی بفرمایید.

• حل پازل تاریخچه‌ی مختصر از آن
• انواع مختلف پازل
• سه اثر کلی پازل بر رشد فرزند شما
• خواص جادویی حل پازل برای مغز
• حل پازل و انتخاب بهترین نمونه ی آن
• نکات کلیدی تاثیر جادویی حل پازل بر عملکرد مغز انسان

حل پازل تاریخچه‌ی مختصر از آن

حل پازل و وجود آن تنها مربوط به دوران مدرن و کنونی نیست بلکه نیاکان ما در اقصی نقاط جهان بر اهمیت آن واقف بوده اند. تا آنجا که حل پازل را مقدس میدانستند و از آن در کتب مختلف خود نام برده اند.

به علاوه، حل پازل از زمان جهان باستان به اشکال مختلف وجود داشته است. اولین نمونه ی آن مربوط به سال ۱۷۰۰ قبل از میلاد در قبرس است. همچنین نسخه های بدوی آن حدود ۷۰۰ سال قبل از میلاد در چین طراحی شد و از آن به عنوان مربع های جادویی نام می بردند. تا اینکه نسخه های کامل پازل به عنوان یک نوع بازی، توسط جان اسپیلزبری انگلیسی اختراع و به نام او ثبت شد. هدف اسپیلزبری از اختراع پازل آموزش مفاهیم جغرافیایی به کودکان بود!

انواع مختلف پازل

پازل را در انواع مختلف، چوبی، کاغذی، سه بعدی و مکانیکی طرحی کرده اند که با توجه به سلیقه‌ی هر شخص مورد استفاده قرار می گیرند.

در واقع لازم است بدانید که اهمیت بازی پازل به ماهیت آن بستگی دارد. یعنی اشکال و ابعاد مختلف آن کاملا سلیقه ای است. آنچه موجب می شود پازل اهمیت ویژه ای داشته باشد کنکاش مغز به هنگام حل آن است.

با این وجود شما برای کسب حداکثری فایده ی این بازی میتوانید از پازل هایی استفاده کنید که از قطعات بیشتری برخوردار هستند. اینگونه کنکاش و فعالیت ذهنی بیشتر و مدت زمان درگیری مغز افزایش می یابد. به علاوه تکمیل کردن آن چالش برانگیز تر است. به این معنی که قطعات زیاد موجب می شود که پازل مورد نظر شما بر اثر تکرار جذابیت و خاصیت خود را حفظ کند.

سه اثر کلی پازل بر رشد فرزند شما

هنگامی که فرزندتان در سکوت در حال حل پازل است، می توانید مطمئن باشید که سه گروه توانایی و مهارت در او در حال تقویت شدن است که عبارت اند از؛

• مهارت های حرکتی – با برداشتن قطعات کوچک پازل و قرار دادن آن ها در محلی که مناسب باشد مهارت های حرکتی کودک تقویت می شوند.
• مهارت های شناختی – با حل کردن پازل و رسیدن به تصویر نهایی مهارت های شناختی آن ها تقویت می شود.
• احساسات – کودکان با حل یک پازل، صبر کردن را یاد می گیرند و با تمام کردن آن، جایزه دریافت می کنند.

به طور کلی، حل پازل این موقعیت را برای کودکان مهیا می کند که با فعالیتی درگیر شوند و دست و پنجه نرم کنند که پایان دارد و آن پایان به طور مشخص و واضح ترسیم شده است.

حال بیایید این سه قلمرو را بیشتر کاوش کنیم و با اثرات جادویی پازل بیشتر آشنا شویم.

پازل و تقویت مهارت های حرکتی

• تقویت هماهنگی چشم و دست – برقراری ارتباط بین آنچه که چشم کودک می بیند و دستش برای برداشتن و جایگذاری انجام می دهد سبب تقویت بخش هایی از مغز می شود که این هماهنگی را برقرار می کنند.
• تقویت مهارت های حرکتی بزرگ – این مورد برای پازل های بزرگ مطرح است. برداشتن قطعات کوچک یک پازل بزرگ و جایگذاری آن در صفحه ی مخصوص سبب تقویت حرکات درشت کودکان می شود.

تقویت مهارت های حرکتی ظریف – قرار دادن قطعه ی کوچک پازل در جای خود نیازمند استفاده از حرکت های ظریف است. اگر کودک شما نتواند در حرکات ظریف خوب عمل کند بعدتر در نوشتن و تایپ کردن عملکرد خوبی از خود نشان نخواهد داد. تقویت مهارت های کوچک به داشتن دست خطی بهتر کمک می کند

تقویت مهارت های شناختی و نقش پازل در آن

همان طور که گفته شد، بازی با پازل ها در تقویت این مهارت موثر است. این مهارت های شناختی، که پیش تر به توضیح گسترده ی آنان می پردازیم، شامل موارد متعددی هستند. یکی از آن ها درک دنیای پیرامون توسط کودک است. هیچ راه بهتری برای تقویت درک کودکان از دنیای اطرافشان وجود ندارد مگر اجازه دادن به آن ها در تغییر و دستکاری این دنیا! بازی با پازل چنین کاری را انجام می دهد، از دیگر بازی های موثر در این زمینه بازی با عروسک های پولیشی است.

درک و تقویت تجسم فضایی از موارد دیگری است که با پازل تقویت می شود. معمولا در ابتدا با پازل های ساده و کوچک بازی شروع می شود، شکل های ساده ی مثلثی و دایره ای و مستطیلی. بعد از آن پازل های پیچیده تر پا به میان می گذارند و بر تقویت تجسم فضایی و درک شکل ها و هندسه ی کودک می افزایند. همچنین کودک باید تصویر کلی را به خاطر بسپرد و قطعات را در کنار هم برای ساختن آن تصویر نهایی قرار دهد، این مسئله به تقویت حافظه می انجامد. توانایی حل مسئله به سادگی قابل تقویت نیست و پازل با به چالش کشیدن این که آیا این قطعا در جای درست قرار می گیرد یا نه، سبب تقویت این توانایی در کودک می گردد. از دیگر بازی هایی که به توانای حل مسئله کمک می کنند می توان به اتللو، لگو و بازی های فکری متنوع اشاره کرد.

پازل و نقش آن در قلمروهای احساسی کودک

برای به اتمام رساندن یک پازل باید یک تصویر نهایی را دید و برای رسیدن به آن تصویر تلاش کرد. لازمه ی انجام این کار، هدف گذاری کردن و تلاش در راستای رسیدن به آن هدف است. تلاش هدفمند یک مهارت اکتسابی فوق العاده ضروری برای داشتن زندگی موفق در اینده ی کودک است. همچنین برای رسیدن به یک هدف، باید صبور بود. یادگیری صبور بودن و تلاش در راستای رسیدن هدف مذکور بسیار ارزشمند است.

خواص جادویی حل پازل برای مغز

همه ی ما می دانیم که حل پازل جهت کسب مهارت های فیزیکی و شناختی مغز کودکان بسیار سودمند است. اما آیا می دانستید که مغز بزرگسالان نیز می تواند از همه ی فواید پازل بهره مند شود؟!

به عبارتی حل پازل هفت خاصیت عمده برای مهم ترین ارگان بدن شما یعنی مغز دارد. این هفت خاصیت جادویی عبارتند از:

۱. حل پازل هر دو طرف مغز شما را ورزش می دهد.

دو نیمکره مغز شما عملکردهای مختلف را کنترل می کنند. سمت چپ مغز شما به تفکر تحلیلی و منطقی می پردازد و سمت راست مربوط به خلاقیت است. وقتی روی پازل کار می کنید و به حل آن می پردازید. هر دو طرف مغز خود را درگیر می کنید. به همین جهت یک تمرین ذهنی واقعی به مغز خود می دهید که هر دو نیم کره را درگیر می کند.

۲.حل پازل حافظه شما را بهبود می بخشند

کار روی انواع پازل و حل آنها باعث تقویت ارتباط بیشتر بین سلول های مغزی ما می شود. همچنین تفکر مداوم به هنگام حل پازل موجب می شود سلول های جدیدی در مغز شما ایجاد شود. بنابراین حل پازل راهی عالی برای بهبود حافظه کوتاه مدت است. هنگامی که اشکال و اندازه های قطعات پازل را به خاطر می آوریم و جای صحیح آنها را در ذهن تجسم می کنیم از حافظه ی کوتاه مدت خود استفاده می کنیم. استفاده ی مداوم از حافظه ی کوتاه مدت و تمرین در تقویت آن، سایر بخش های حافظه به ویژه حافظه ی بلند مدت و بصری را تقویت می کند. این امر ذاتا در حل انواع پازل وجود دارد.

۳.حل پازل موجب تحریک مغز و مانع بیماری آلزایمر

مطالعات نشان داده است تولید سلول های جدید مغزی و به تعویق انداختن پیری آنها با کمک حل پازل امکان پذیر است. بنابراین از آنجایی که پازل موجب تولید سلول جدید مغزی و به تعویق انداختن روند پیری آن می شود می تواند در تقلیل میزان آسیب مغزی و کاهش ابتلا به بیماری آلزایمر موثر باشد. چرا که اینگونه فعالیت ها موجب تحرک مغزی می شود و از ساکن ماندن آن جلوگیری می کند. هرچند که عوامل مختلفی همچون تغذیه در ابتلا به بیماری فراموشی و آلزایمر نقش به سزایی دارند. اما استفاده از بازی های محرک مغز نیز بی تاثیر نخواهند بود.

طبق تحقیقی که در کنفرانس بین المللی انجمن آلزایمر آمریکا در کپنهاگ ارائه شد فعالیتهایی که برای مغز نوعی محرک محسوب می شوند می توانند در حفظ ساختار سلول های آسیب پذیر مغز اثر گذار باشد.

۴.حل پازل توانایی حل مسئله در مغز شما را بهبود می بخشد

توانایی حل مسئله و تفکر انتقادی تقریباً در هر موقعیت زندگی مفید است. به همین جهت حل پازل ها و معماها به ما در پرورش این مهارت کمک شایان می کنند.

از آنجا که برای پازل ها و حل آنها مجبور به تست کردن روشهای مختلف هستیم ما می آموزیم که چگونه با آزمون و خطا کار کنیم، نظریه ها را بسازیم و مورد آزمایش قرار دهیم همچنین اگر مطابق با روشی موفق نشدیم به سرعت روش را تغییر دهیم تا به نتیجه ی مطلوب خود برسیم.

به عقیده ی روانشناسان توانایی حل مسئله آموختنی است نه ذاتی.

۵.حل پازل موجب ترشح دوپامین در مغز

یکی از مزایای حل پازل این است که موجب تولید دوپامین در مغز شما می شود. دوپامین نوعی انتقال دهنده عصبی است که موجب تنظیم خلق و خو افراد می شود. همچنین حافظه و تمرکز را افزایش می دهد. به هنگام حل پازل با هر موفقیت به صورت ناخودآگاه در مغز شما دوپامین ترشح می شود. به همین جهت انگیزه ی شما برای ادامه ی بازی بیشتر می شود. بنابراین هرگز جای تعجب نیست که پازل ها بسیار سرگرم کننده جذاب هستند.

۶.حل پازل موجب کاهش استرس و مدیتیشن مغز می شود.

حل پازل ها با اینکه مغز ما را تقویت می کنند اما بسیار آرامش بخش هستند. در حالی که ما روی چگونگی حل آنها متمرکز شده ایم ذهن ما فقط به یک کار مشغول است و این مغز را تشویق می کند تا به حالت مراقبه برود. این امر منجر به ذهنیت بهتر، کسب مهارت تمرکز و  مقابله با استرس می شود.

۷.حل پازل می تواند نمره ضریب هوشی شما را بهبود بخشد

دانشمندان ثابت کرده اند هرچه مغز فعال تر باشد، سالم تر می ماند. همچنین قدرت و توانایی بیشتری پیدا می کند. این امر برای اکثر ارگان های بدن ثابت است. همانگونه که عضلات بدن انسان نیازمند به ورزش است تا سالم بمانند و طول عمر بیشتری داشته باشند مغز انسان هم به فعالیت بیشتر نیاز دارد تا هم سالم بماند و هم توانایی بیشتری داشته باشد.

یکی از بهترین گزینه هایی که موجب فعالیت مغز در هر سنی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی می شود، حل پازل است. طبق تحقیقات انجام گرفته مداومت در انجام این کار موجب افزایش ضریب هوشی نیز می شود. طبق آخرین مطالعه ای که در دانشگاه میشیگان انجام گرفت محققان به این نتیجه رسیدند که حداقل ۲۵ دقیقه حل پازل در روز می تواند ضریب هوشی شما را ۴ درصد افزایش دهد.

۸.حل پازل می تواند به تقویت اعتماد به نفس کودک بینجامد.

“تمومش کردم” و یا “موفق شدم”، “بیا و ببین” عباراتی هستند که کودک پس از به اتمام رساندن پازل با خوشحالی فریاد می زند. کامل کردن یک پازل دشوار و رنگارنگ به کودک این احساس را می دهد که می تواند یک کار را با موفقیت به اتمام برساند و نتیجه ی کارش یک تصویر زیبا و جذاب باشد.

حل پازل و انتخاب بهترین نمونه ی آن

درست است که پازل ها در ماهیت با یکدیگر برابر هستند. به این معنی که هر کدام از آنها بدون استثنا فواید زیادی برای مغز کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان دارند. با این وجود برخی از فاکتورها وجود دارد که رعایت آن موجب می شود بهترین انتخاب را داشته باشید. چرا که بهترین انتخاب پازل با کسب بیشترین فایده در ارتباط مستقیم است. تعدادی از فاکتورهای انتخاب بهترین پازل به شرح زیر است:

حل پازل پیچیده

همه ی پازل ها در یک عنصر اصلی مشترک هستند، آن هم قدرت بخشی به مغز شما است. این قدرت بخشی اغلب با پیچیده تر بودن حل پازل افزایش می یابد. به همین جهت پازل هایی را انتخاب کنید که برش قطعات آن به صورت ساده و یک دست نباشد بلکه از پیچیدگی و جزئیات مختلف برخوردار باشند. برای اینکه مطمئن شوید پازلی که تهیه می کنید از پیچیدگی لازم و استاندارد کافی برخوردار است آنها را از برندهایی خریداری کنید که در زمینه ی تولید پازل صاحب تجربه و سبک هستند. به عنوان نمونه پازل ۵۰۰ قطعه باغ گل آرت پازل کاملا مهندسی شده و استاندارد طراحی شده است و جزئیات لازم یک پازل پیچیده برخوردار است.

حل پازل با قطعات بیشتر

پازل هایی را انتخاب کنید که از قطعات بیشتر برخوردارند. قطعات بیشتر و جستجو برای یافتن قطعه مورد نظر در میان هزاران قطعه علاوه بر تقویت تمرکز موجب افزایش قدرت بصری هم می شود چرا که کودک یا نوجوان به دنبال یافتن قطعه‌ی مورد نظر مجبور به چرخاندن چشم ها تطابق رنگ ها و گاها دور و نزدیک کردن قطعات است. همین امر شرایط تقویت قدرت بصری آنها را فراهم می‌کند.

شاید جالب باشد بدانید که پازل ۳۰۰۰ قطعه نقاشی کمپینگ دوستانه اثر استودیو مکنیل آرت پازل یکی از بهترین نمونه ها برای به چالش کشیدن مغز و قدرت بخشی به آن خواهد بود. چرا که وجود قطعات زیاد رنگی به همراه جزئیات دقیق موجب شده است حل پازل نقاشی کمپینگ دوستانه جزو بهترین نمونه ها باشد.

حل پازل آموزنده

حل پازل بهتر است در نهایت شما را به یک نکته ی آموزنده برساند. انجام بازی پازل به معنی ساعت ها تلاش و تفکر پیاپی برای تکامل یک تصویر است. تصویری که در نهایت همچون یک اثر هنری در ذهن بازیکن به خصوص کودک و نوجوان ثبت و ضبط می شود. به همین جهت پازلی را انتخاب کنید که پس از حل آن به یک تصویر هنری، شناخت بصری و یا شناخت مفهومی ختم شود. اهمیت رعایت این امر برای کودکان و نوجوانان نسبت به بزرگسالان بیشتر است.

حل پازل با قطعات رنگی

رنگ ها اهمیت بسیاری در تکامل شخصیت و شکل گیری روحیات کودکان دارند. به علاوه با تقویت مهارت رنگ شناسی مغز به‌طور خودکار مانع خطای ادراکی چشم‌ها می‌شود. این امر در افزایش هوش و نحوه‌ی صحیح عملکرد مغز کمک شایانی می کند. به همین جهت بهتر است هر چه زودتر کودک را با انواع رنگ ها و طیف های مختلف آن آشنا کنید. به گونه ای که توانایی تمایز آنها را از یکدیگر داشته باشند.

از آنجایی که کودک زندگی را فقط یک بازی می داند برای این کار بهترین گزینه استفاده از اسباب بازی هایی است که  می تواند به تقویت مهارت رنگ شناسی کودک کمک کند.

تعدادی از پازل ها به نحوی طراحی و ساخته شده اند؛ که در تقویت مهارت رنگ شناسی و افزایش توانایی ادراکی چشم ها موثر عمل می کنند چون مملو از قطعات رنگی مختلف با دامنه ی وسیعی از طیف ها متنوع هستند.

پازل ۱۰۰۰ قطعه پانوراما نقاشی بررسی رنگ ها اثر واسیلی کاندینسکی یوروگرافیک یکی از این نوع پازل ها است.